Nhân gian tương truyền, rằng vũ trụ này vận hành, hỗ trợ qua lại cho nhau theo một vòng ngũ hành. Một trong những ngũ hành quan trọng, không thể thiếu đó là hành “Mộc”. Ngay trong chữ “Mộc”, ta cảm nhận được âm tiết tương tự như từ “gỗ”, bởi vì cấu trúc từ có chung âm chính là âm “ô”. Để từ đó ta hiểu hơn, “Mộc”: là bao gồm những vật hữu sinh đến từ cây, từ cây cao, to, cổ thụ đến những loài cây bé xíu, nhỏ xinh. Thế những vật hữu sinh đó có tác động gì? Tác dụng gì mà lại được nằm trong hệ vận hành của vũ trụ?

Nếu “Mộc” được chọn là một trong năm hành quan trọng để giúp vũ trụ vận hành, thì đó chắc chắn rằng, “Mộc” có một vai trò vô cùng quan trọng trong đời sống của chúng ta. Trong bài viết này, tôi xin được đề cập đến một nhánh nhỏ của “Mộc”, để được nêu lên tầm quan trọng của “Mộc” trong đời sống của chúng ta.

Mộc là gì

Có một ai trong mọi người, phủ nhận rằng, những nhành cây, chiếc lá, bông hoa ngoài kia không có giá trị với chúng ta không? Những cái cây, dù là cổ thụ to nghìn năm, hay những cây con bé nhỏ vài ngày, những cây có màu nâu sẫm, hay những cây non màu xanh tươi, những bông hoa xinh đẹp đủ màu, tim tím của hoa bằng lăng, hồng hồng của búp sen, đỏ đỏ của hoa phượng….

Những vật hữu sinh bé nhỏ đó làm cho vũ trụ thêm những màu sắc, ngoài kia những chú cừu, đàn bướm, con chim non cũng nhảy múa dưới gốc cây, bên bông hoa xinh đẹp. Hay có một tâm hồn u buồn nào, đứng giữa rừng hoa muôn màu mà không vơi đi nỗi buồn cho một chút niềm vui tràn vào tâm hồn mình.

Ngay trong chính nguyên âm từ “Mộc” cho thấy sự giản dị, nhưng gần gũi như chính những cái mà nó chứa đựng. Như quá trình hình thành nên một cái cây, từ khi còn là hạt giống bé nhỏ, hạt giống vùi sâu vào lòng đất, hạt giống nuôi một sự sống vươn lên mãnh liệt nhưng không ồn ào, không vội vã.

Hạt giống từ từ tách mình ra theo ngày tháng, cho mầm cây vươn lên từ lòng đất, rồi theo ngày tháng, nhận lấy ánh sáng, nước, không khí, chất dinh dưỡng. Hạt giống trao cho mầm cây cả thân mình, hạt giống tan ra, để mầm cây được trở thành cây con. Theo tháng năm, cây con trưởng thành, cao lớn như cổ thụ dù cho mưa sa, phong ba bão táp có đến, cây con vẫn lớn, vẫn vươn mình lên để thành cổ thụ một cách âm thầm, kiên cường, không vội vã, không hô hào. Đơn giản, gần gũi, thân thiện như chính nguyên âm của từ ngữ thể hiện “Mộc”.

Có quá khó khăn để bạn đi tìm những gì thuộc về “Mộc”. Mộc xuất hiện ở khắp mọi nơi trong đời sống của chúng ta, từ ở trong nhà, cho đến khi ra cả làng. Từ nơi chôn nhau cắt rốn đến nơi đất khách quê người, từ trong ngôn ngữ của người làm nông đến trong câu thơ tiếng hát của nghệ sĩ văn thơ.

Đố ai không tìm thấy nơi nào không có “Mộc”. Có những cây con được nuôi trồng ngoài sân vườn, có những cây hoa sinh đẹp được chăm sóc trong nhà, có những cây cao to ở rừng núi bạt ngạt và có những thân ghỗ được đem vào gia phủ. Qua những bàn tay khéo léo, đầy cảm xúc của “người làm mộc”.

Nghề làm mộc

Người làm mộc? Tại sao không gọi là người làm cây? Vì từ cây thật khó thể hiện được hết giá trị mà chính những con người làm nghề Mộc mang đến trong tác phẩm của họ. Trong một tác phẩm của người làm mộc, chứa đựng biết bao sự tỉ mỉ, cẩn thận chăm chút từng đường nét, để có thể biến những khúc gỗ đường nét thẳng tắp trở nên cong lượn, qua sự khéo léo của đôi bàn tay, chạm, khắc và mài giũa.

Một tác phẩm làm ra chứa đựng biết bao tâm sức, sự sáng tạo, cố gắng, hy sinh, để thổi hồn vào những khúc gỗ, tạo ra những tuyệt phẩm có giá trị với con người, với thiên nhiên. Và bản tính của những người thợ mộc không khác xa chi đặc điểm của chữ mộc, họ đơn giản là cần cù, siêng năng, đưa tâm hồn mình vào trong từng đường nét để mài giũa, không vội vã, dồn dập, mà từ tồn quan sát và mài giũa.

Bởi có thể đi được những đường nét đó là cả một quá trình kiên nhẫn, kiên nhẫn với chính bản thân người thợ mộc, tin rằng đôi bàn tay khéo léo sẽ làm ra tác phẩm sau từng chút, từng chút mài, cưa, giũa, kiên nhẫn với khúc gỗ cứng, chắc rằng rồi sẽ mềm mại từng chút, từng chút. Bởi, ngườ thợ mộc chỉ cần sai một li là đi cả một tác phẩm, đòi hỏi người thợ mộc cần sự tính toán kỹ lưỡng và sự cẩn thận, kiên nhẫn trong từng đường nét mài giũa.

Có thể nói, mặc dù là chỉ xét một phần nhỏ của hệ thống bao hành trong hành “Mộc” mà chúng ta đã thấy được rằng, chúng có vai trò vô cùng quan trọng trong đời sống của chúng ta, thế nên, ngoài việc sử dụng, mong rằng mọi người hãy luôn trân trọng, giữ gìn và bảo vệ, để dù cho là nghìn năm sau, trong hệ vũ trụ, vẫn còn đó hành “Mộc”.